Polen ligt in het laagland van Midden Europa en grenst aan zeven buurlanden: in het oosten aan Litouwen, Wit Rusland en Oekraïne, in het zuiden aan Slowakije en Tsjechië en in het westen aan Duitsland.
Het kustgebied in het noorden strekt zich over een afstand van 520 km uit langs de Oostzee en grenst aan de Russische enclave Kaliningrad.

Polen en Nederland hebben al vanuit het verleden een bijzondere band en veel met elkaar gemeen. Zoals het vlakke landschap met zwart-witte koeien en Hollandse architectuur.
In de zestiende eeuw vestigden zich veel Nederlandse handelslieden in Polen, tijdens de tweede wereldoorlog hielpen Poolse troepen bij de bevrijding van Zuid-Nederland. In het communistische tijdperk hielpen Nederlanders de Polen masaal door middel van hulpacties en was het Nederland dat polen volledig steunde in het proces dat tot lidmaatschap van de EU leidde.
Op het moment dat we eind mei 2010 een bezoekje willen brengen aan Polen, helpt Nederland bij de gevolgen van enorme overstromingen door het beschikbaar stellen van speciale hogedrukpompen.
Door extreme regenval kampt vooral het zuiden van Polen met zware overstromingen. Het water verplaatst zich naar het noorden en richt onderweg grote schade aan. Zo zijn er al meerdere dijken gebroken. Het water heeft de hoofdstad Warschau al bereikt. Zeker zeven mensen zijn om het leven gekomen door de overstromingen die ook duizenden mensen dakloos hebben gemaakt.
Ook omringende landen, zoals Tsjechië, Hongarijë en Duitsland kampen momenteel met wateroverlast.

Polen bestaat uit 16 woiwodschappen of provincies, aan de zuidkust van de Oostzee in het noordwesten van het land ligt Pommeren of Pomorskie in het Pools. Het gebied dat we eind mei 2010 willen gaan ontdekken.
Het is tot kort voor het geplande vertrek echter de vraag of dit bezoek aan Polen door zal gaan. Eerst is het luchtverkeer in Europa totaal verstoord door de vulkanische aswolken uit de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull. Ook het slechte weer en de wateroverlast spelen parten bij de twijfels of dit een goed moment is voor een korte vakantie in Polen.

Pommeren
Pomorskie

Polen is wat de naam betekent, een laagvlakte. De naam is afkomstig van het Poolse woord 'pole' wat veld of vlakte betekent.
Een groot land, 9x Nederland, begrenst door zee en bergen, doorsneden door stromende rivieren. Een uitegestrekte natuur, maar ook een land vol kastelen en historie.
Polen ligt geografisch gezien niet in Oost-Europa, maar ruimschoots op de westelijke helft.

Het ondernemen zit de Polen in het bloed. In de communistische tijd hebben veel van onze auto's een tweede leven in Polen gekregen. Voor veel Polen is het bijna vanzelfsprekend om, als de mogelijkheid zich voordoet, hun geluk in het buitenland te beproeven.
Vanaf de 19e eeuw zochten velen een beter bestaan in West-Europa en Amerika. In Chicago bestaat een omvangrijke Poolse gemeenschap. Vandaag de dag is er een grote toestroom van Poolse arbeidskrachten in de rijkere landen van de EU. De Poolse uitzendburo's en klusbedrijfjes gerund door Polen schieten als paddestoelen uit de grond in Nederland.
Hoe is het toch mogelijk dat zo'n ondernemend volk zoveel zaken in eigen land niet op orde krijgt.
Het wil maar niet vlotten met de aanleg van snelwegen, de openbare ruimte is op veel plaatsen chaotisch ingericht, publieke diensten functioneren gebrekkig, gezondheidszorg, verzekering en belasting laten veel te wensen over.

MALBORK

Polen heeft een rijk kastelenbezit. In Malbork, onder de naam Marienburg het hoofdkwartier van de Duitse orde, een van oorsprong kruisridderorde, staat een van de grootste en machtigste burchtcomplexen van Europa.
Het ligt ongeveer 60 km van Gdansk en na een bijna 2 uur durende treinrit verrijst het formidabele complex aan de oever van de rivier de Nogat.
Het station ligt net buiten het dorp, met een wandeling door de na oorlogse dorpsstraat bereik ik na ongeveer anderhalve kilometer het kasteel.
Het kolossale bouwwerk bestaat in feite uit verschillende kastelen, bedrijfsruimtes, een watermolen en de grote Mariakerk. Als ik langs kom lopen op zondagochtend is de kerk net uit, bij veel dorpsbewoners in het katholieke Polen hoort een kerkbezoek zo te zien nog bij het begin van de zondag.
Kasteel Malbork staat sinds 1997 op de wereldergoedlijst van Unesco als Castle of the Teutonic Order in Malbork.

GDANSK

Aangekomen in de historische binnenstad van Gdansk overheerst een gevoel van herkenning. De statige herenhuizen, Hollandse gevels, de zeelucht en de enorme Groene Poort, die bijna een kopie is van het Centraal Station van Amsterdam zorgen voor een vertrouwde en gezellige sfeer.
In 1997 vierde de stad uitbundig zijn millennium. De oudste bron waarin Gdansk genoemd wordt stamt uit 997, hoewel de stad waarschijnlijk nog ouder is.
In vroeger tijden werd hier volop handel gedreven en was Gdansk de rijkste stad aan de Oostzee met prachtige huizen en grote welvaart.
Het nazisme en de Tweede Wereldoorlog eindigde voor Gdansk in verwoesting. Na de oorlog werd de stad grotendeels weer in zijn oude glorie hersteld als nauwkeurige reconstructie van middeleeuws Gdansk, zodat het oude centrum nu veel weg heeft van een groot openluchtmuseum.

Gdansk

De Neptunusfontein is hét symbool van Gdansk. Het bronzen beeld symboliseert de speciale band tussen Gdansk en de zee. Het beeld van de Romeinse zeegod werd hier in 1549 geplaatst en in 1633 vergezeld van een fontein. De autoriteiten waren zo verstandig om Neptunus voor de Tweede Wereldoorlog op een veilige plaats op te bergen, zodat hij onbeschadigd bleef. Het werd pas in 1954 weer teruggeplaatst hier op de Dlugi Targ.

Een wandeling door postcommunistisch Gdansk hoort bij een citytripje in deze stad. Op het Plac Solidarnosci bij de beroemde ingang 2 van de scheepswerf staat het solidarnosc monument dat de tientallen omgekomen werfarbeiders herdenkt. De arbeiders protesteerdeerden tegen het feit dat in Polen de prijzen van voedsel en energie sterk stegen terwijl de goedkope export van deze middelen naar de Sovjet-Unie onverminderd doorging. Nog altijd is niet bekend hoeveel doden er precies vielen.
In 1980 ging de werf opnieuw in staking onder leiding van de elektrotechnicus Lech Walesa. Inzet werd al snel de erkenning van de onafhankelijke vakbond solidariteit door het communistische regime. Ditmaal wisten de stakers hier en elders in het land de regering tot onderhandelingen te dwingen die resulteerden in de vrije verkiezingen van 1989. Stakingsleider lech Walesa werd later president van Polen (1990- 1995).
De Scheepswerf van Gdansk staat nu wereldwijd bekend als de plaats die de vakbond Solidariteit voortbracht.
In de markteconomie van na 1989 heeft de werf het echter comercieel niet kunnen redden. De vakbond vecht nu vooral voor behoud van banen bij de werf die al jaren met bankroet bedreigd word.

Sopot

Gdansk vormt samen met de badplaats Sopot en de havenstad Gdynia de Trójmiasto, ofwel Driestad.
Onderweg stap ik nog even uit voor een wandelingetje door de stadswijk Oliwa.
Het gedeeltelijk op de hellingen van de boboste heuvels gelegen Sopot is een van de grootste en populairste badplaatsen van het land. In 1998 kreeg het de status van kuuroord.
De Ulica Bohaterow Monte Cassino is een drukke en exclusieve winkelstraat met verschillende restaurants, cafés en bioscopen. De straat komt uit op de ruim 515 meter lange pier (molo), de langste van Polen en Sopot's voornaamste bezienswaardigheid.
Ook op de schaduwrijke, bijna 2 kilometer lange promenade is het op deze prachtige zonnige zondag druk met dagjesmensen die hier een fietstochtje of wandeling maken.